หลักธรรมาภิบาล (Good Governance) หมายถึง หลักในการปกครอง การบริหาร การจัดการ การควบคุมดูแลกิจการต่างๆ ให้เป็นไปในครรลองครองธรรม ประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 10 ประการ ได้แก่ 1.หลักประสิทธิผล 2.หลักประสิทธิภาพ 3.หลักการตอบสนอง 4.หลักภาระรับผิดชอบ 5.หลักความโปร่งใส 6.หลักการมีส่วนร่วม 7.หลักการกระจายอำนาจ 8.หลักนิติธรรม 9.หลักความเสมอภาค และ 10.หลักการมุ่งฉันทามติ
เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน สำนักงานปศุสัตว์เขต 2 จึงได้มีการกำหนดความหมายสำคัญของหลักธรรมาภิบาลของการบริหารที่ดี ไว้ดังนี้
หลักธรรมาภิบาล | แนวปฏิบัติในการบริหารองค์กร |
1. หลักประสิทธิผล (Effectiveness) คือ ผลการปฏิบัติงานที่บรรลุวัตถุประสงค์ |
1. มีการกำหนดแผนปฏิบัติงานที่สอดคล้องกับแผนกลยุทธ์ของหน่วยงาน และมีการกำหนด วัตถุประสงค์และตัวชี้วัดความสำเร็จในแผน 2. มีการนำแผนไปดำเนินการครบวงจร PDCA |
2. หลักประสิทธิภาพ (Efficiency) เป็นการบริหารงานตามแนวทางการกำกับดูแล ที่ดีที่มีการออกแบบกระบวนการปฏิบัติงานโดยใช้เทคนิคและเครื่องมือการบริหาร จัดการที่เหมาะสมให้หน่วยงานสามารถใช้ทรัพยากรและระยะเวลาให้เกิดประโยชน์ สูงสุดต่อการพัฒนาขีดความสามารถในการปฏิบัติงานตามภารกิจเพื่อตอบสนอง ความต้องการประชาชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกกลุ่ม |
1. จัดทำคู่มือการปฏิบัติงาน 2. มีวัสดุสำนักงานที่ทันสมัยและฝึกบุคลากรในหน่วยงานให้ใช้งานได้ 3. มีการทำงานเป็นทีมเพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายและเวลา 4. มีการประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้่บริการและนำมาพัฒนางาน |
3. หลักการตอบสนอง (Responsiveness) คือ การให้บริการที่สามารถดำเนินการ ได้ภายในระยะเวลาที่กำหนดและสร้างความเชื่อมั่น ความไว้วางใจ รวมถึงตอบสนอง ความคาดหวังหรือความต้องการของผู้รับบริการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่มีความหลาก หลายและมีความแตกต่าง |
1. มีการทำกิจกรรม KM ในการปฏิบัติงาน 2. ฝึกบุคลากรทุกคนให้โต้ตอบ e-Mail ได้ 3. บุคลากรทุกคนเข้าร่วมกลุ่ม Line ของหน่วยงาน |
4. หลักภาระรับผิดชอบ (Accountability) คือ การแสดงความรับผิดชอบในการ ปฏิบัติหน้าที่และผลงานต่อเป้าหมายที่กำหนดไว้ |
1. มีการกำหนดหน้าที่รับผิดชอบของบุคลากรที่ชัดเจน 2. สร้างจิตสำนึกในการรับผิดและรับชอบ |
5. หลักความโปร่งใส (Transparency) มีกระบวนการที่เปิดเผยตรงไปตรงมา ชี้แจงได้เมื่อมีข้อสงสัย และสามารถเข้าถึงข้อมูลข่าวสารอันไม่ต้องห้ามได้อย่างเสรี โดยบุคลากรในหน่วยงานสามารถรู้ทุกขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรมหรือกระบวนการ ต่างๆ และสามารถตรวจสอบได้ |
1. มีการประชุมสม่ำเสมอ 2. มีการแสดงความคิดเห็นร่วมกัน 3. มีการบอกขั้นตอนการทำงานในคู่มือปฏิบัติงาน |
6. หลักการมีส่วนร่วม (Participation) มีกระบวนการที่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกกลุ่ม มีโอกาสได้เข้าร่วมในการรับรู้ เรียนรู้ ทำความเข้าใจ ร่วมแสดงทัศนะ ร่วมเสนอปัญหา หรือประเด็นสำคัญที่เกี่ยวข้อง ร่วมคิดแนวทาง ร่วมการแก้ไขปัญหา ร่วมในกระบวน การตัดสินใจ และร่วมกระบวนการพัฒนา |
1. บุคลากรภายในหน่วยงานมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นและรับรู้ 2. ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายนอกมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นและประเมินองค์กร |
7. หลักการกระจายอำนาจ (Decentralization) การถ่ายโอนอำนาจการตัดสินใจ แทน รวมถึงการมอบอำนาจและความรับผิดชอบในการตัดสินใจและการดำเนินงาน ให้แก่บุคลากร โดยมุ่งเน้นสร้างความพึงพอใจในการให้บริการต่อผู้รับบริการและผู้มี ส่วนได้ส่วนเสีย |
การบริหารจัดการของหน่วยงานส่งเสริมให้บุคลากรที่รับผิดชอบในแต่ละงานตัดสินใจใน งานซึ่งอยู่ในหน้าที่รับผิดชอบ สามารถให้บริการตามที่ได้รับมอบหมายอย่างมีอิสระ นอกจากนี้ยังมีระบบทำงานแทนกัน |
8. หลักนิติธรรม (Rule of Law) คือ การใช้อำนาจของกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อ บังคับในการบริหารงานด้วยความเป็นธรรม ไม่เลือกปฏิบัติ และคำนึงถึงสิทธิเสรีภาพ ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย |
มีการบริหารจัดการ การปฏิบัติงาน และการให้ลริการที่มีขอบเขต ภายใต้กฎ ระเบียบ และ ข้อบังคับต่างๆ |
9. หลักความเสมอภาค (Equity) คือการได้รับการปฏิบัติและได้รับบริการอย่าง เท่าเทียมกันโดยไม่มีการแบ่งแยกถิ่นกำเนิด เชื้อชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการ สภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะของบุคคล ฐานะทางเศรษฐกิจ และสังคม ความ เชื่อทางศาสนา การศึกษา การฝึกอบรม และอื่นๆ |
มีการให้ความรู้ด้านการให้บริการที่ผู้รับบริการพึงพอใจ สร้างจิตสำนึกในการบริการที่ดี |
10. หลักมุ่งเน้นฉันทามติ (Consensus) การหาข้อตกลงทั่วไปภายในกลุ่มผู้มี ส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้องซึ่งเป็นข้อตกลงที่เกิดจากการใช้กระบวนการเพื่อหาข้อ คิดเห็นจากกลุ่มบุคคล โดยเฉพาะผู้ที่ได้รับผลกระทบโดยตรง ซึ่งต้องไม่มีข้อคัดค้าน ที่ยุติไม่ได้ในประเด็นที่สำคัญ โดยฉันทามติไม่จำเป็นต้องหมายความว่าเป็นความ เห็นพ้องโดยเอกฉันท์ |
สำนักงานปศุสัตว์เขต 2 ได้ใช้หลักมุ่งเน้นฉันทามติในหน่วยงาน กล่าวคือ เมื่อมีปัญหาหรือ ต้องการความคิดเห็นจะต้องนำเข้าสู่ที่ประชุม มีการแสดงความคิดเห็นร่วมกัน และถือ คะแนนเสียงข้างมากเป็นสำคัญ บนการยอมรับแบบประชาธิปไตย |